Құрметті ата-аналар! Соңғы айларда Қазақстанда қызылша ауруының өсуі тіркелді. Біз сізден балаларыңызға мұқият болуды сұраймыз.
Қазіргі уақытта Қазақстанда, оның ішінде Қарағанды облысында қызылшамен сырқаттанушылық бойынша эпидемиологиялық жағдай тұрақты емес. Соңғы жылдары көптеген елдерде қызылша ауруының өсуі байқалды, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мұны балаларына қызылшаға қарсы вакцинациядан бас тартқан ата-аналар санының артуымен байланыстырды.
Қызылша дегеніміз не және ол неге қауіпті?
Қызылша-температураның 38-40° дейін көтерілуімен, жалпы интоксикациямен, көздің шырышты қабығының, мұрын-жұтқыншақтың, жоғарғы тыныс жолдарының қабыну құбылыстарымен, бөртпелердің кезең-кезеңімен сипатталатын жіті инфекциялық ауру. Жалпы әлсіздік, бас ауруы, тәбеттің төмендеуі, ұйқының бұзылуы пайда болады.
Бөртпе кезеңі қызғылт немесе қызыл дақтар түрінде біріктірілген бөртпенің пайда болуымен сипатталады.
- Бірінші күні бөртпе элементтері құлақтың артында, бастың түкті бөлігінде, бет пен мойында, кеуденің жоғарғы бөлігінде пайда болады;
- Бөртпенің екінші күні бөртпе денені және қолдың жоғарғы бөлігін жабады;
- Үшінші күні бөртпе элементтері аяқтарда пайда болады, ал бетте бозарады.
Инфекция көзі-науқас адам. Вирустың таралуы ауа тамшыларымен, сілекей тамшыларымен, түшкіру, жөтелу, сөйлесу арқылы жүреді. Ауа ағынымен вирус айтарлықтай қашықтыққа таралуы мүмкін. Инфекция қызылшамен ауыратын бөлмедегі ауаны жұту кезінде пайда болуы мүмкін. Егер адам қызылшамен ауырмаса немесе осы инфекцияға қарсы вакцинацияланбаған болса, онда науқаспен байланысқаннан кейін инфекция 100% жағдайда болады.
Қызылшамен ауыратын адам 7-10 күн бойы айналасындағылар үшін қауіпті. Адамдардың табиғи сезімталдығы өте жоғары, аурудан кейін адам бойында өмір бойы ауруға қарсы иммунитет қалыптасады. Қызылшамен қайталанып ауыру өте сирек кездеседі.
Қызылша ауруынан ауыр асқынулар пайда болуы мүмкін. Оларға өкпенің қабынуы (пневмония), ортаңғы құлақтың қабынуы (отит), кейде энцефалит (мидың қабынуы) сияқты күрделі асқынулар жатады. Қызылшадан кейін ұзақ уақыт бойы (2 айға дейін) иммунитеттің тежелуі болатындығы себебінен, бала қандай да бір суық немесе вирустық ауруға шалдығуы мүмкін, сондықтан оны шамадан тыс жүктемелерден, мүмкін болса, науқас балалармен байланыста болудан қорғау керек.
Аурудан жалғыз сенімді қорғаныс-бұл Ұлттық вакцинация күнтізбесіне енгізілген қызылшаға қарсы вакцинация.
Ата-аналарға ұсынылады:
-балаңыздың қызылшаға қарсы егу мәртебесін тексеру, вакцинация болмаған жағдайда-қызылшаға қарсы профилактикалық егу алу;
-түрлі мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысуды, қызылшаға қарсы вакцинацияланбаған балалардың сауда-ойын-сауық орталықтарындағы ойын алаңдарына баруын шектеу;
Егер сіз немесе сіздің балаңыз ауырып қалса:
-катаральды құбылыстар (дене температурасының жоғарылауы, бас ауруы, әлсіздік) және бөртпелер түріндегі аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде дәрігермен кеңесіп, қызылшаға тексеруден өтіп, оның барлық ұсыныстарын орындау қажет;
-ауыр жағдайда жедел медициналық көмекке шақыру;
-дәрігер келгенге дейін туыстарымен, таныстарымен және басқа адамдармен байланысты шектеңіз;
-жөтелгенде және түшкіргенде қолды сабынмен және сумен жиі жуып, орамалмен немесе майлықпен аузыңыз бен мұрныңызды жабыңыз;
-тыныс алу органдарын қорғау құралдарын қолдану (мысалы, маска немесе дәке таңғыш);
– өзін-өзі емдеуге болмайды!
Қызылшаның алдын алу
Инфекциямен күресудің жалғыз қол жетімді және тиімді әдісі-вакцинация.
Ұлттық профилактикалық егу күнтізбесіне сәйкес балаларға қызылшаға қарсы жоспарлы егу 12 айлық жаста және қайта – 6 жаста жүргізіледі. Сондай-ақ, қызылшамен ауырмаған, бұрын егілмеген немесе қызылшаға қарсы вакцинация туралы мәліметтері жоқ 18-35 жастағы ересектер егілуі тиіс (иммундау екпелер арасында кемінде 3 ай аралықпен екі рет жүргізіледі). Вакцинация қызылшамен ауырған адамдармен контактіде болған, қызылшаға қарсы жасалған немесе қызылшаға қарсы егу туралы сенімді мәліметтері жоқ барлық адамдарға қажет.
Қызылшаға қарсы вакциналар 20 жылдан астам уақытқа созылатын сенімді иммунитетті қалыптастырады.
Вакцинация эпидемиялық жағдайдың нашарлауы кезінде жасалса да, қызылшаның дамуына жол бермейді.
Қызылша-қауіпті инфекция. Баланы қорғауға уақыт бөліңіз!
Дәрігер Куур С.Г.
