ЖОО-лар арасындағы академиялық ынтымақтастық жоспарын іске асыру және Қарағанды өңірінің жетекші ғалымдарымен тәжірибе алмасу шеңберінде ағымдағы жылдың 17 сәуірінде “Bolashaq” Академиясының құқықтық және қаржылық пәндер кафедрасының меңгерушісі Қабжанов Ақылбек Тайболатұлы “Әйелдер құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша немесе халық арасында “Салатанат Заңы” деген лақап атқа ие болған кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы” 15.04.2024 жылы қабылданған заңның перспективаларын түсіндіру және талдау мәселелері бойынша баспасөз конференциясы түрінде дәріс өткізді.
Заңның мақсаты – әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша мемлекеттік саясаттың құқықтық, экономикалық, әлеуметтік, институционалдық және ұйымдастырушылық негіздерін жетілдіру.
Жалпы заңда 15 заңнамалық актіге, оның ішінде жеті кодекске және сегіз заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу көзделеді.
Әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың кез келген көрінісі үшін жауапкершілікті күшейтетін, сондай-ақ отбасы институтын, кәмелетке толмағандардың қауіпсіздігін нығайтуға арналған нормалар енгізіледі:
- денсаулыққа қасақана жеңіл зиян келтіру және ұрып-соғу үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылды.
- қасақана ауырлығы орташа және денсаулығына ауыр зиян келтіргені үшін жауапкершілік күшейтілді;
– Неке және отбасы, әке болу, ана мен бала институтын нығайтуға негізделген неке-отбасы заңнамасының жаңа қағидаттары, сондай-ақ жалпыадамзаттық, ұлттық, дәстүрлі, мәдени және отбасылық құндылықтарды құрметтеу рухында балалардың адамгершілік және рухани тәрбиесін қамтамасыз ету қағидаты көзделген;
– ақпараттандыру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын заңды тұлға рөлінде болатын отбасы, әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау мәселелері жөніндегі байланыс орталығының жұмыс істеуінің құқықтық негіздері құрылды.
Бұл ретте мемлекеттік органдардың отбасы, әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жасап қана қоймай, азаматтардың өтініштерін қарау қорытындылары бойынша қабылданған шаралар туралы ақпарат беру міндеті енгізілді;
-16 жасқа дейінгі балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында оларда жол ақысы болмаған кезде оларды қоғамдық көліктен мәжбүрлеп түсіруге тыйым салынды.
-тұрмыстық зорлық зомбылықтан зардап шеккендерге арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету үшін отбасын қолдау орталықтарын құру және олардың жұмыс істеуі мәселелері заңнамалық түрде бекітілген;
–өз-өзіне қол жұмсауға итермелеу және жәрдемдесу, сондай-ақ өз-өзіне қол жұмсауды насихаттау үшін қылмыстық жауапкершілік енгізілді;
– 16 жасқа толмаған адамдарға жыныстық сипатта әрекет көрсеткені үшін қылмыстық жауапкершілік енгізілді.
– кәмелетке толмаған адамды ұрлағаны және заңсыз бас бостандығынан айырғаны үшін жазалар қатаңдатылды;
-кәмелетке толмаған баланы қорлауы (қорқыту, кибербуллинг) үшін алғаш рет әкімшілік жауапкершілік енгізілді;
– білім беру ұйымдарының кәмелетке толмағандардың немесе оларға қатысты құқыққа қайшы әрекеттер жасағаны туралы құқық қорғау органдарына дереу хабарлау міндеті белгіленген;
Басқа түзетулердің қатарына: неке-отбасы заңнамасының негіздерін дәстүрлі отбасылық құндылықтарды нығайту және ілгерілету сияқты жаңа қағидаттармен кеңейту, сондай-ақ жергілікті өкілді және атқарушы органдардың неке және отбасы институтын нығайту, әлеуметтік-экономикалық қолдау, өмірдегі қиындық көріп отырған адамдарға (отбасыларға) жан-жақты қолдау көрсетуді анықтау және ұйымдастыру жөніндегі құзыретін кеңейту жағдайлары жатады.
Дәрістің толық материалын Тіркелген файлда табуға болады.
Жалпы кездесу жоғары ғылыми-практикалық деңгейде өтті. Ең алдымен, бұл кездесуге қатысушылармен байланысты, ал олар – докторанттар, яғни мәселелерді талқылауда қалыптасқан және құзыретті аудитория. Тыңдаушылар тарапынан салауатты пікірталас пен достық қарым-қатынас болды.
ІІМ академиясында мұндай кездесулер бірінші рет өткізіліп отырған жоқ, ал біздің әріптесіміздің дәстүрлі шақыртылуын оның криминалист-ғалым ретіндегі еңбегін бағалау деп санаған жөн. Сондай-ақ, мұндай іс-шара жалпы академиямыздың имиджін және құқықтық және қаржылық пәндер кафедрасының адалдығын арттыруға ықпал етеді!
Жағдайды пайдалана отырып, Б.С. Бейсенов атындағы ҚР ІІМ Қарағанды Академиясының Қылмыстық құқық және криминология кафедрасының бастығы, полиция полковнигі заң ғылымдарының кандидаты, профессор Мухамадиева Гүлнар Жақсыбайқызына және полиция полковнигі PhD докторы, ҚҚжК кафедрасының доценті Дүйсенбаева Әлия Кенжеғалиевнаға алғыс айтқым келеді. Сондай-ақ әріптестерімізге еліміздің игілігі үшін шығармашылық табыс пен жасампаз қызмет тілейміз.