Стигма мен кемсітушілік мәселесі адамның иммун тапшылығы вирусынан туындаған эпидемия басталғаннан бері АИТВ инфекциясымен күресудің негізгі қиындықтарының бірі болды және болып қала береді.
Оқырмандардың кең ауқымына түсініксіз екі термин нені білдіреді?
Кемсітушілік-бұл жеке адамға немесе адамдар тобына олардың құқықтарынан бас тартылған немесе олар басқа болғандықтан ғана әділетсіз қаралатын жағдайды білдіретін заңды термин.
Стигма-грек тілінен алынған сөз, мағынасы – адамның басқа адамдарға және өзіне деген көзқарасын толығымен өзгертетін өте күшті әлеуметтік белгі. Неліктен барлық инфекциялар мен аурулардың ішінде АИТВ – инфекциясының стигмаға “жолы болып тұр”? Себебі, стигманың дамуы үшін себеп қажет: надандық пен қорқыныш. АИТВ-инфекциясына қатысты осы екі фактор да орын алады.
Біріншіден, кең ақпараттық-білім беру жұмысына қарамастан, халық әлі де АИТВ туралы аз біледі немесе олардың осы саладағы білімі бұрыннан бар стереотиптермен қатты бұрмаланған.
Екіншіден, “АИТВ-инфекциясы” диагнозы көпшілікті қорқытатыны анық, өйткені қазіргі уақытта бұл ауруды абсолютті емдеуге арналған құралдар әлі табылған жоқ. Антиретровирустық терапияның пайда болу мүмкіндіктерінің арқасында АИТВ-инфекциясымен дәрігердің ұсыныстары мен қауіпсіз мінез-құлық ережелері сақталған жағдайда өмір сүру сапасын сақтауға болады.
АИТВ – ның оң мәртебесі туралы білгеннен кейін адам нақты терапияны уақтылы алу үшін жүгіне алады. Бірқатар зерттеулер көрсеткендей, АИТВ-позитивті адам антиретровирустық терапияның дұрыс таңдалған режимін ұстанған кезде, вирустың жұқтырмаған серіктеске жыныстық қатынас арқылы берілу қаупін одан әрі төмендетуге болады.
АИТВ/ЖИТС тақырыбына қатысты стигма мен алалаушылық бүгін пайда болған жоқ. Олар шамамен 30 жыл бұрын, АИТВ-инфекциясы шынымен өлімге әкелетін ауру болған кезде және қоғам қорқып кеткен кезде пайда болды. Мұның салдары АИТВ/ЖИТС тақырыбын қабылдаудағы стереотиптер және қорқынышты ақпаратты күнделікті өмірден, көбінесе осы мәселенің тасымалдаушыларымен бірге шығаруға тырысу болды.
Стигма мен кемсітушілік мәселесін жеңу АИТВ-инфекциясымен дұрыс түрде күресудің кілті болып табылады. Адамдарды АИТВ туралы қорқыныштары мен қисынсыз түсініктерін қайта қарауға сендіру қажет.
Қазіргі кезеңде профилактикалық іс-шаралардың маңызды құрамдас бөлігі АИТВ-инфекциясына халықты уақтылы тестілеу және өзін-өзі тестілеу болып табылады. Бүгінгі күні АИТВ-ның жай – күйін білу сіздің басқа созылмалы ауруларыңыз туралы білу сияқты табиғи нәрсе.
Есіңізде болсын! Егер сіздің өміріңізде қауіпті жағдайлар болса, онда сіз эпидемиолог-дәрігерден кеңес алып, АИТВ/ЖИТС орталығының алдын алу бөлімінде АИТВ-дан, оның ішінде анонимді және ақысыз тексеруден өтуіңізге болады.