Мен Ұлы Жамбылдың Отанын қорғап өлгендерге арнаған сөздерінде өмірді растайтын ойды азайта да, алып тастай да алмаймын!
1941 жылдың басында 15 республикадан құралған мызғымас Кеңестер Одағына фашистік германия тұтқиылдан шабуыл жасағанда ақын Ж.Жабаев жауға қаламмен қарсы шығып, қуатты жырларымен кеңес жауынгерлеріне жігер берді. Оның жырлары жыл құсындай болып майданға аттанды. Жауынгерлерге Ленинград, Москва, Сталинград сынды ірі қалаларды жау қолына бермеңдер деген ақын жырларында өршілдік рух басым. Кеңес жауынгерлеріне қайратына қайрат, жігеріне жігер қосқан өлеңдерінің ішінен «Ленинградтық өренімді» ерекше атауға болады.
Ленинградтық өренім,
Мақтанышым сен едің.
Нева өзенін сүйкімді,
Бұлағымдай көремін…
Уа, қаһарман, өренім,
Мақтанышым, беделім!..
Қаласындағы Лениннің
Сайып қыран, өренім!
Осылайша, біз 9 мамырда Ұлы Жеңіс Күні қарсаңында – қасиетті ән кешін бастадық.
Іс-шараға барлық кафедралар қатысып, әрқайсысы өз үлестерін қосты.
Біз Александр бағындағы белгісіз сарбаздың қабірінің жанындағы Мәңгілік алауды көрдік; онда басқалардың өмірі, армандары, жастары, балалары, ойлары, үміттері, махаббаты мен сенімі жатыр… Жақсылыққа сену, өзіңе сену. Бұл отта бүкіл адамзат тарихы бар, біздің ата-бабаларымыздың тағдыры бар.
Бізге, біздің ісіміздің бәрін қамтитын, жаһандандыратын және бір жерде және бір уақытта жиналуы керек адамдарды біріктіретін алғашқы сөздерді ойлап табу оңай болған жоқ.
Маған анам соғыс туралы айтты:,
Біздің ата-бабаларымыздың қалай өлгені туралы,
Мен туралы білмегендер,
Бірақ мен үшін қан төккендер туралы…
Біздің алдымызда осындай қысқа мерзімде, бірнеше жыл бойы жалғасқан сұмдықты, ата – бабаларымыздың басынан өткерген азапты айту маңызды міндеті тұрды.
Менің алғашқы эскиздерім біздің жоспарымызды жүзеге асыру үшін бір кеште пайда болды:
Мен көзімді жұмып, мына суретті елестеттім: экранда асығыс брондалған танктер, гүрілдеген және майланған, су жаңа боялған ұшақтар және триггерді басуға немесе қорғансыз баланың басын шабуыл мылтығының дүмімен артқы жағынан ұруға немесе аяқ астындағы орындықты жоқ қылуға дайын адамдар.
Мойындау қаншалықты ащы болса да, тарихта субъективті көңіл – күй жоқ: олар солай деп шешті, сол полотноны жасады; бұл-сол кездегі тарихи көріністердің мозаикасы.
Кинохроника адамдардың бет-әлпетін көрсетті, кейбіреулері қорыққан, кейбіреулері ақылды, сабырлы сияқты, ал басқалары бөтен қаланы өртеп, басқа біреудің өмірін өртеп, басқа мәдениетті бұзып жатқан от шашқыштардың жарқын жалынынан көзілдірікпен жасырылған шығар, мен таң қалдым. Жоқ. Бұл сахналық кадрлар емес, Мен өзімді сендіруге тырыстым. Бірақ, неге мен олардың көзіне қарасам, қатты қорқамын. Осының бәрін көре отырып мен қалай көрмегендей, немқұрайлы, бей-жай бола аламын? “Олар не істеп жатқанын біле ме?”- деген ой есіме келді. Егер олар “білсе”: неге тоқтамайды? Неліктен олар шмайсерді лақтырып жібермейді; неге танкті тоқтатпайды және үйлерді өртеуді, адамдарды өлтіруді, зорлауды, тонауды, қорқытуды тоқтатпайды? Адамдардың бәрі бірдей емес пе? Немесе жоқ па?
ҰОС батырлары еске алынып, Рахымжан Қошқарбаевқа ерекше көңіл бөлінді. Өйткені, ол 1945 жылы 30 сәуірде сағат 14.25-те Рейхстагқа шабуыл кезінде Рейхстаг ғимаратына Қызыл Ту көтерген бірінші адам болды.
“Шет тілдері және мәдениетаралық коммуникациялар” кафедрасының бірінші курс студенті Полина Науменко оқиғаға деген көзқарасын соншалықты адал, сенімді және айқын білдірді: “6 мамырда біздің академияның әкімшілік корпусының қабырғасында біздің жүрегімізді жылулық пен жанасумен толтырған таңғажайып және маңызды оқиға болды. Бұл күні барлық кафедралар Ұлы Отан соғысының ардагерлерін еске алу үшін бір үлкен отбасы сияқты біріктірілді.
Әр кафедра зор ықыласпен және шынайылықпен орындалған өзінің ерекше әнін дайындады. Бұл сәт мен үшін ерекше және ұмытылмас сәт болды, өйткені менің үлкен әжем соғыс жылдарындағы естеліктерімен бөліскен және бүкіл отбасымызбен кездескен кездегі өткенімді еске түсірді.
Өкінішке орай, менің үлкен әжем соғыс құрбаны болды, бірақ оның рухы әрқашан біздің жүрегімізде және естеліктерімізде өмір сүреді. Бұл іс-шара бізге тарихи мұраны сақтау мен кейінгі қалдырудың маңыздылығын, “Ешкім ұмытылмайтынын және ештеңе ұмытылмайтынын” еске салды.
Атмосфераның жандануы үшін біз өлеңдерді қолдандық, сондықтан мен Густав Юхансонның ленинградтықтардың ерлігі туралы және аштық пен үмітсіздіктен қаза тапқандарға көмектескісі келетін бейбіт адамдар туралы “Наташа тоңады” өлеңін алдым:
…А улицы наши обласканы светом.
Мы тихо живём, мы не знаем смертей.
И нам не приходится ночью раздетым
В убежищах прятать дрожащих детей.
По рельсам немецкие мчатся составы.
Но наш потому не нарушен покой,
Что Гитлер задержан у Нарвской заставы,
У стен Ленинграда советской рукой!…”
Но, детям героев отправить одежду
Нам будет позволено после войны…
Жаңа күн шығып келе жатқанда таңғы сағат 4 -те Киев қаласы бомбаланды, барлығы оны естіді. Әрине біз ол жерде болған жоқпыз, бірақ біз ондай алапат енді болмаса екен, бейбіт өмір болса екен деп тілейміз.
Біз соғыс салған жараның ешқашан ешқашан ұмытылмайтынын және ешкімнің де ұмытылмайтынын білу үшін ол кезде қалай болғанын айттық және көрсеттік…
Маусым айының тыныш таңы әлі таң атқан жоқ, бірақ мәңгілік алау сөнбейді. Осындай сөздермен тәтті, тынық ұйықтағың келеді:
Все пойдут на выручку к вам,
Полководческим вняв словам.
Предстоят большие бои,
Но не будет врагам житья!
Спать не в силах сегодня я…
Пусть подмогой будут, друзья,
Песни вам на рассвете мои.
Ленинградцы, дети мои!
Ленинградцы, гордость моя!“
Осындай жайлы және жағымды атмосферада жиналған студенттер де, оқытушылар да өздерінің жеке әңгімелерімен бөлісті. Туыстары ауруханада жұмыс істегенде, Ленинград қоршауында болған немесе шекараны қорғап, соғыс аймағында болған кезде көмек көрсетті. Ең қорқыныштысы, бұл сол кезде болған оқиғаның бір бөлігі ғана. Бақытымызға орай, бізде бұл оқиғаларды тыңдауға және олардың жадын сақтауға мүмкіндік бар.
Біз біргеміз: демек, біз әдемі әлемімізді сақтай аламыз!
ЖББП кафедрасының аға оқытушысы-Смирнов С. Ю.
Науменко Полина – ИН-23-1
Гартман Зинаида – Ю-21-1
