МЕН АТАММЕН ЖӘНЕ АНАММЕН – СОҒЫС ЖӘНЕ ТЫЛ АРДАГЕРЛЕРІМЕН МАҚТАНАМЫН: Таңатар Сариевич Сариев, Сариева Мухсина Таңатаровна
Ұлы Отан соғысы-ХХ ғасырдағы ғана емес, адамзат тарихындағы қорқынышты соғыс. Ал Ұлы Жеңіс-ұлы мереке! Әрине, әр мерекенің өз орны бар. Бірақ біз Жеңіс күні ерекше орын алатынын түсінуіміз керек. Сондықтан ардагерлерге құрмет-бәріміздің міндетіміз. Бүгінгі бақытты өмір-бұл аға буынның, біздің ардагерлеріміздің еңбегі екендігі баршаға айғақ. Жеңіс күні фашизммен күрескен барлық елдерде атап өтіледі.
Көптеген жылдар өткен соң да, ешкім де, ештеңе де ұмытылмады, бұл осы зұлматтың ешқашан ұмытылмайтындығын дәлелдейді. Қатыгез шайқаста сарбаздар әр минут сайын Жеңіс сағатын күтті. Осы қасиетті жолда қанша адам қаза тапты және қанша отбасы жойылды. Демек, бұл, осы мерекенің ерекшелігі мен құндылығы. Сондықтан сарбаздардың бақытты өмір үшін төгілген тері мен қаны бекер жоқ. Олардың сенімдері мен үміттері ақталды. Соғыстағы Жеңіс туы жоғары көтерілді және осы күнге дейін Мәңгілік алау қаза тапқан жауынгерлердің мәңгілік рухын бейнелейді.
Міне, Ұлы Отан соғысындағы Жеңіс пен халықтың бақытты өмірінің 75 жылдығы келіп жетті. Бұл біздің ардагерлеріміздің жан аямай күрескен ерлігі мен тынымсыз еңбегінің нәтижесі.
Уақыт өте келе соғыс қасіреті жоғалады. Соған қарамастан, Отан үшін өз өмірін құрбан еткен біздің батыл ата-бабаларымыздың ерлік істері ұмытылмайды.
Соғысқа аттанған және көптеген жылдар бойы ерлікпен күрескен миллиондаған адамдардың бірі менің атам-Таңатар Сариевич Сариев болды. Ол 1913 жылы 15 мамырда Ресей Федерациясы, Астрахан облысы, Краснояр ауданы, Исламғазы ауылында дүниеге келген.
Таңатар Сариевич үшін соғыс 1941 жылы маусымда басталды, оны майданға мобилизация жасады, сол кезде Әзірбайжан КСР Кировабад қаласында тұрған 41-ші кавалериялық полкке ветеринарлық фельдшер ретінде жіберілді. 1942 жылы соғыстың басында олардың полкі Түрік шекарасына, содан кейін Севастополь қаласына көшірілді. Содан кейін мамыр айында олар Орджоникидзе, Нальчик қалаларына жіберіледі. Осы ұрыстардың бірінде, Моздок қаласын жаудан тазартқан кезде ол қолынан жарақаттанады. Сариев Т.С. өте батыл болды, жолдастарының артына жасырынуды білмеді және жауыз фашистерді аямай жанқиярлықпен шайқасты. Осы шайқаста ол “Ерлігі үшін” медалімен марапатталды. Үш ай бойы дәрігерлер оның қолын емдеп жазуға жандарын салды. Сариев емделгеннен кейін қатарға қайта оралады. Ол Ставропольге жіберіледі, онда ол соғыс аяқталғанға дейін атты әскерде қызмет етті. 1945 жылдың қазан айында ол ветеринарлық қызмет старшинасы атағына мобилизацияланды.
Содан кейін 1945 жылдың қарашасынан 1949 жылдың 30 наурызына дейін колхозда жұмыс істеді. 1949 жылдың сәуірінен 1981 жылға дейін мал дәрігері болып жұмыс істеді. Осы жерден ол құрметті демалысқа кетті. Өкінішке орай, ол 2003 жылы 90 жасында қайтыс болды.
Т.С. Сариев Жауынгерлік еңбегі үшін ІІ дәрежелі Ұлы Отан соғысы Орденімен, “Германияны жеңгені үшін”, “Ерлігі үшін”, “Жауынгерлік еңбегі үшін” және т. б. медальдармен марапатталған.
Менің ойымша, бұл деректер біздің атамыздың соғыстағы әрекеттерінің бір бөлігі ғана, өйткені ол өмірінің соңғы жылдарында соғыс кезіндегі қатал күндерінің көптеген сәттері туралы ешқашан ешкімге айтпаған естеліктерін айтқан… Бұл жерде қызының әңгімесіне тоқталғым келеді. Әкесінің айтуынша, ол Рейхстаг үшін болған қатты шайқасқа қатысқан, соғыстың алдыңғы 4 жылындағыдан гөрі бұл шайқаста көп адам қаза тапқан. Сондықтан Берлин көшелеріндегі қан траншеялар сияқты ағып жатқан дейді. Сариева Мухсина Таңатарқызы Жеңіс жалауымен Рейхстаг ғимаратына ерлікпен кірген лейтенант Рақымжан Қошқарбаев туралы да әңгімелейді, Мұхсина соғыс баласы, тыл ардагері болған. Әкесі соғысқа кетіп, анасы Зылиха тылда жұмыс істей бастағанда, Мухсина 8 жаста ғана болатын. 6 және 1 жастағы екі інісін бағып-қағу Мұхсинаның мойнына жүктеледі. Біреуін жетелеп, екіншісін арқалап жүріп, жұмыс істеп, арасында ойнап та алады екен.
Соғыстан зардап шеккен балалар сол кезде неміс және кеңестік ұшақтардың дыбыстарын ажырата алады. Егер Мухсина неміс ұшақтарының дыбыстарын естісе, онда ол қашып, ауылдың екі жағында қазылған траншеяларға, бауырларымен бірге жасырынып жүреді. Егер кеңестік ұшақтардың дыбыстарын естісе, онда балалар жұмыс істеуді немесе ойнауды жалғастырады. Бір таңқаларлығы, олардың аналары арнайы сөмкелер тігіп, оған таяқшалар салып береді екен. Олар таяқшаларды жоғалтпай, еш жерге тастамай өздерімен бірге алып жүріпті. Бомба жарылған кезде олар траншеяларға жүгіріп, жасырынуға тырысатын, ал егер уақыттары болмаса, жақын маңдағы шұңқырға жетіп, мойнына таяқшалар қойып жата қояды, осылайша олар жарақат пен ми шайқалудан қорғанады екен.
Егер аналар далаға соғыс үшін бидай жинаса, онда балалар өз ауылының кішкентай балалары мен қарттарына арналған масақшалардың қалдықтарын жинады. Менің анамның балалық шағы 8-ден 12 жасқа дейін осылай өтті. Біздің ата-аналарымыз тылда “Бәрі майдан үшін, бәрі жеңіс үшін!» деген ұранмен еңбек етті. . Ұрыс даласындағы ерлік пен тылдағы жанқиярлық Берлинге жеңіс туын тігуге көмектесті.
Соғыстан кейін соғыс ардагерлері де, тыл еңбеккерлері де қираған елді қалпына келтіруге белсенді қатысты. Олар барлық қиындықтарды иықтарымен абыройлы көтерді.
Ресей Федерациясы Президентінің Жарлығымен анам “1941-1945 ЖЫЛДАРДАҒЫ ҰЛЫ ОТАН СОҒЫСЫНДАҒЫ ЖЕҢІСКЕ 75 ЖЫЛ” медалімен марапатталды.
Осы фактілердің барлығы қазіргі өскелең ұрпақты тәрбиелеу үшін баға жетпес үлгі. Сондықтан біздің аталарымыз бен арғы аталарымыздың тарихына, ерлігіне қызығушылық таныту, зерделеу, жазу, айту, жас ұрпаққа жеткізу біздің міндетіміз. Ардагерлермен кездесу жастарға пайдалы, бұл патриотизмді тәрбиелеуге, ұрпақтардың тығыз жанды байланысына ықпал етеді.
Немересі, соғыс және тыл ардагерлерінің қызы Ақпарова Жанна Мүслімқызы
