В университете функционирует два научно-исследовательских института:
Институт правовых и сравнительных исследований.
Центрально-Казахстанский гуманитарный научно-исследовательский институт актуальных проблем.
Работа НИИ Правовых и сравнительных исследований университета строится на плановой основе. В институте созданы авторские коллективы с привлечением практических работников, утверждены рабочие программы.
На основе утвержденного Плана выпущены 7 монографий и учебников:
- Криминалистическая тактика (курс лекции) (под ред. д.ю.н., профессора Нургалиева Б.М. и д.ю.н., профессора Арыстанбекова М.А.).
- “Сравнительный анализ законодательных аспектов борьбы с организованной преступностью в Казахстане” (монография) д.ю.н., профессор Лакбаев К.С.
- Уголовное право Республики Казахстан (учебник). (Под ред д.ю.н.. профессора Бакишева К.А).
- Уголовно-правовые криминалистические и иные аспекты борьбы с незаконной миграцией и торговлей людьми. (учебное пособие). Под ред д.ю.н., профессора Бакишева К.А).
- Современные концептуальные положения методики расследования отдельных видов преступлений. (монография). д.ю.н., профессор Арыстанбеков М.А.
- Уголовно-исполнительное право Республики Казахстан. (учебное пособие) д.ю.н., профессор Чукмаитов Д.С.
- Типичные действия полицейского при обнаружении преступления” (учебное пособие) д.ю.н., профессора – Шаймуханов А.Д. Пименов А.В.
Подготовлено также свыше 40 статей и докладов в научных журналах и материалах международных конференций – В Алмате, Кустанае, Уфе, Вильнюсе, Кишиневе, Екатеринбурге.
По основным научно-исследовательским темам проводится также плановая работа, проводится анализ судебной практики, состояния, структуры и динамики преступности в регионе и РК, изучается статистическая информация, проводится анкетирование. Подготовлен большой доклад по криминологической ситуации в регионе с проектом Программы борьбы с преступностью, который будет в ближайшее время представлен руководителям правоохранительных органов и акиму области.
Орталық Қазақстан гуманитарлық ғылыми-зерттеу институының жұмыс жоспары негізінен жылдық күнтізбеге сүйене отырып жасалады.
Қарағанды “Болашақ” университетінің жанынан құрылып Орталық Қазақстан өзекті мәселелерін зерттеуге арналған ғылыми-зерттеу институтының құрамы төмендегідей орталықтар мен зертханалардан тұрады:
- Мирас (Қазақ тілі мен әдебиетіне қатысты құрылған зертхана. Жетекшісі – ф.ғ.д., профессор М.Х.Хемзин).
- “Ауызша тарих зерттеу” орталығы. (Жетекшісі – т.ғ.д., профессор М.Алпысбес).
- Дауа (“ҚарЛАГ” ғылыми-зерттеу зертханасы. Жетекшісі – ф.ғ.к., доцент Н.Т.Жұмаділова).
- Педагогикалық зертхана. Жетекшісі – п.ғ.к., профессор Т.П.Смолькина.
- “Жауқазын” – студент-жастар зертханасы. Жетекшісі – Д.Досмағамбетова.
Негізгі жоспарға сәйкес 2010 жылда С. Сейфуллинге арналған тұлғалық энциклопедия дайындалып, “Атамұра” баспасынан жарық көрді.
2011 жылғы наурыз-сәуір айларында негізгі жоспарға сәйкес Қаз дауысты Қазыбек биге арналған тұлғалық энциклопедия дайындалып, Астанадағы “Фолиант” баспасына жарық көрді.
Жұмыс жоспарына сәйкес институт құрамындағы “Дауа” ғылыми зертханасы “Ғылыми-зерттеу және тарихи-ағарту” зертханасы Қарағанды облысы аумағында Кеңестік кезеңде құрылған лагерьлердің тарихы және онда жапа шеккен саяси қуғын-сүргін құрбандары мен Екінші дүниежүзілік соғыста қолға түскен әскери тұтқындардың жай-күйінің қандай болғанын, сондай-ақ жалпы лагерлік жүйе мәселесін зерттейтін жобамен айналысып келеді. Жоба тақырыбы бойынша баспадан шығарылып жатқан кітаптарға тірек болатын материалдар Ресей Федерациясының мемлекеттік мұрағаты мен Ресей мемлекеттік әскери мұрағатынан және Қарағанды облысы мемлекеттік мұрағаты мен Жезқазған қаласындағы мемлекеттік мұрағаттан алынады.
Бұл жобаның 2009-2011 оқу жылында қол жеткізген нәтижелері төмендегідей:
- “Қарлаг: қапастағылар қаламынан…” атты жинақ альбом түрінде жарыққа шықты. Кітапта КСРО кезіндегі ІІХК Қарлаг лагерьлері тұтқындарына айналған өнер адамдарының, яғни әйгілі суретшілердің, шығармашылық жұмыстары топтастырылды, көлемі – 248 бет.
- “Қарлаг: нәубет жылдардың жазылмас жарасы” деген атпен жарыққа шыққан 3 томдық жинақта лагерь тұтқындарының мемуар-естеліктері топтастырылды. Көлемі, І том – 568 бет., ІІ том – 628 бет., ІІІ том – 582 бет.
- “Карлаг: Кенгирское восстание” атты ғылыми-зерттеу еңбегі Степлагтың №3 бөлімше тұтқындары көтерілісінің тарихына арналды. Көлемі – 304 бет.
- “Қарағанды облысындағы жапон әскери тұтқындар” атты ғылыми-зерттеу еңбегіне 1945-1950 жылдар аралығында Екінші дүниежүзілік соғыс ықпалымен Қарағанды облысында болған жапон әскери тұтқындардың тағдыр-талайы мен оларды ұстауға арналған лагерьлер жүйесі арқау болды. Көлемі (І том) – 1240 бет.
- “КСРО ІІМ Степной лагері тарихының очерктері” атты ғылыми-зерттеу еңбегінде 1948-1956 жылдар аралығында саяси қуғын-сүргін екпінінен Қарағанды облысы Жезқазған қаласында тағдырлары тоғысқан тұтқындар отырған Степной лагерінің жұмыс істеу жүйесі мен тұтқындарды ұстау режімі және олардың еңбектерінің қандай өндірістік орындардың жұмысына пайдаланылғаны туралы тарихи очерктер келтірілді. Көлемі – 700 бет.
Научные исследования выполняемые научно-исследовательскими институтами университета имеют фундаментальный и прикладной характер, 5 из которых зарегистрированы в КазгосИНТИ:
- “Актуальные проблемы духовного наследия и культуры Центрального Казахстана”, в русле которого будут проводиться всесторонние исследования для дальнейшего издания энциклопедии справочного и научного характера по следующим направлениям: “Жизнь и творчество С. Сейфуллина”, “Жизнь и творчество Бухар жырау”, “Жизнь и духовное наследие Казыбек би”. Научный руководитель д.ф.н., профессор Рахимов Б.С. (№0110РК00427)
- “История японских военнопленных в Центральном Казахстане”. Научный руководитель к.ф.н., профессор Жумадилова Н.Т. (№0110РК00429)
- “Карлаг: в документах и фактах”, научный руководитель, к.ф.н., профессор Жумадилова Н.Т. (№0110РК00428)
- “Преступность в Республике Казахстан: республиканский и региональный анализ”, научный руководитель, д.ю.н., профессор Нургалиев Б.М. (0111РК00092)
- “Совершенствование жилищного законодательства Республики Казахстан и практика его применения”, научный руководитель, д.ю.н., профессор Нургалиев Б.М. (0111РК00091)
Научно-исследовательскими институтами университета запланированы следующие мероприятия:
Сотрудниками научно-исследовательского института правовых и сравнительных исследований проводится работа по заключению хоздоговорной работы на тему: “Совершенствование жилищного законодательства в РК и практика его применения”. Заказчик – РГКП “Центр регистрации недвижимости по Карагандинской области”.
Орталық Қазақстан гуманитарлық ғылыми-зерттеу институт төмендегідей іс-шараларды жоспарлады:
- Ақын Қасым Аманжоловтың 100 жылдық мерейтойына арналған республикалық ақындар айтысының арнайы бейнетаспасын шығару;
- Осы уақытқа дейін ақын Қ.Аманжоловтың ғасырлық мерейтойына арналып жарияланған ғылыми-сын, естелік, публицистикалық тағы басқа сипаттағы дүниелерді арнайы кітап етіп шығару;
- “Қ.Аманжолов және қазақ поэзиясы” атты танымдық зерттеу еңбегін шығару.